Jak głosować w wyborach i referendum?

W niedzielę 15 października wybierzemy 460 posłów i 100 senatorów. W lokalu wyborczym otrzymamy trzy jednostronicowe karty do głosowania – po jednej dla wyborów do Sejmu, Senatu i referendalną. To najważniejsze - aby oddać ważny głos w wyborach na karcie należy postawić znak X przy nazwisku tylko jednego kandydata. W referendum należy odpowiadać stawiając znak X przy odpowiedzi TAK lub NIE – informuje Państwowa Komisja Wyborcza (PKW).

 

Głosowanie w wyborach do Sejmu i Senatu oraz w referendum będzie się odbywało w tych samych lokalach wyborczych, przy użyciu jednej urny w godzinach od 7 do 21. Wyborcy mogą sprawdzić miejsce głosowania w urzędzie gminy lub w Centralnym Rejestrze Wyborców poprzez stronę gov.pl (w zakładce "twoje dane").

Do lokalu wyborczego trzeba wziąć dokument ze zdjęciem potwierdzający tożsamość, który pozwoli na znalezienie wyborcy w spisie i dopuścić go do głosowania. Jeśli zaś wyborca będzie korzystał z zaświadczenia o prawie do głosowania, komisja dopisze go do spisu wyborców.

Za nieważny uznaje się głos, gdy wyborca w żadnej z kratek nie postawi znaku X lub zagłosuje na więcej niż jedną osobę. Z kolei w referendum ogólnokrajowym na każde z pytań będzie można udzielić tylko jednej odpowiedzi: TAK lub NIE. Do urny musi być wrzucona kompletna karta głosowania. Karta, której część została oderwana i niewrzucona lub wrzucona osobno, będzie uznana za nieważną. Na ważność głosu nie wpływają natomiast dopiski na karcie do głosowania, jednak organy wyborcze apelują o powstrzymanie się od czynienia takich dopisków.

Wyborca nie ma obowiązku pobrania wszystkich trzech kart do głosowania. Może zdecydować o udziale np. jedynie w wyborach do Sejmu i do Senatu (bez udziału w referendum); jedynie o udziale w referendum (bez udziału w wyborach do Sejmu i do Senatu); jedynie w wyborach do Sejmu (bez udziału w wyborach do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej i w referendum).

O odmowie przyjęcia którejś z trzech kart należy poinformować komisję. Wówczas w rubryce "uwagi" w spisie wyborców zostanie odnotowana odmowa przyjęcia danej karty. Jak wyjaśnia PKW adnotacja potrzebna jest do tego, by obwodowa komisja wyborcza mogła rozliczyć się z otrzymanych kart.

Wyborca ma prawo odmówić przyjęcia którejś z kart, dopóki nie odejdzie od stołu komisji. Szefowa Krajowego Biura Wyborczego Magdalena Pietrzak wyjaśnia, że na odmowę przyjęcia karty nie będzie też za późno, nawet jeśli wyborca złożył już swój podpis na spisie. A nawet wtedy, gdy odejdzie od stołu, ale zmieni zdanie i stwierdzi, że nie chce jednak brać udziału w którymś z głosowań. W takim przypadku może przynieść kartę z powrotem komisji, a taka karta zostanie zapakowana do odpowiedniego pakietu, opisana i zapieczętowana.

Każda karta do głosowania na pierwszej stronie musi być opatrzona pieczęciami obwodowej komisji wyborczej. Dodatkowo karta w wyborach do Sejmu i Senatu musi mieć wydrukowany odcisk pieczęci okręgowej komisji wyborczej, a karta referendalna - pieczęci PKW.

Nie wolno wynosić kart do głosowania poza lokal wyborczy ani też odstępować komukolwiek takiej karty. Przepisy karne Kodeksu wyborczego mówią, że grozi za to kara grzywny, ograniczenia wolności, a nawet pozbawienia wolności do lat 2.

PKW opublikowała filmik jak oddać ważny głos (link) - WYBORY 2023.