Nowe stawki opłat za odpady komunalne

Szanowni Mieszkańcy gminy Wielowieś,
chcielibyśmy w przedstawionym niżej tekście przedstawić Państwu drażliwy problem kosztów zbiórki i zagospodarowania wytwarzanych przez nas odpadów komunalnych.

 

1. Nowe stawki opłat za odpady komunalne

Począwszy od 1 lipca 2021r. w Gminie Wielowieś zmianie ulegną stawki opłat za odbiór odpadów komunalnych, które wynosić będą:

• 28,00 zł miesięcznie od osoby w przypadku selektywnego zbierania odpadów komunalnych,
• 84,00 zł miesięcznie od osoby, w przypadku niewywiązania się z obowiązku selektywnej zbiórki odpadów.

W przypadku właścicieli nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi, którzy zadeklarowali kompostowanie bioodpadów w przydomowym kompostowniku stawka opłaty ulega zmniejszeniu o 1 zł i wynosić będzie 27,00 zł od osoby za miesiąc.

Właścicielom nieruchomości, zobowiązanym do ponoszenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi zostaną wysłane zawiadomienia o wysokości tej opłaty wyliczonej jako iloczyn nowej stawki opłaty oraz liczby osób zamieszkujących daną nieruchomość, a w przypadku nieruchomości niezamieszkałych objętych gminnym systemem gospodarowania odpadami komunalnymi jako iloczyn nowej stawki opłaty oraz liczby zadeklarowanych pojemników i worków na odpady.    

Mieszkańcy zobowiązani są wnosić opłatę miesięczną co dwa miesiące z dołu do ostatniego dnia miesiąca: lutego, kwietnia, czerwca, sierpnia, października oraz grudnia każdego roku w łącznej wysokości stanowiącej sumę opłat za dwa miesiące kalendarzowe. Opłatę uiszcza się przelewem na indywidualny rachunek bankowy.

Od 1 lipca 2021r. do systemu gospodarowania odpadami komunalnymi zorganizowanego przez gminę zostały włączone również nieruchomości, na których znajdują się domki letniskowe lub inne nieruchomości wykorzystywane na cele rekreacyjno-wypoczynkowe. Właściciele tych nieruchomości za odbiór odpadów ponosić będą ryczałtową opłatę roczną w wysokości 191,00 zł płatną w terminie do końca października każdego roku. W przypadku niewywiązania się z  obowiązku selektywnej zbiórki odpadów stawka ta będzie wynosić 573,00 zł.

2.  Obowiązek złożenia nowych deklaracji

W związku ze zmianą stawki opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi właściciel nieruchomości nie jest obowiązany do złożenia nowej deklaracji i uiszcza opłatę w wysokości podanej w zawiadomieniu.

Do złożenia nowych deklaracji zobowiązani są:

• właściciele nieruchomości, wobec których została wydana decyzja o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi,
• właściciele nieruchomości, na których znajdują się domki letniskowe lub innych nieruchomości wykorzystywanych na cele rekreacyjno-wypoczynkowe,
• właściciele nieruchomości, którzy mają zadeklarowaną nieselektywną zbiórkę odpadów komunalnych,
• właściciele nieruchomości tzw. mieszanych wskazując ilości pojemników na odpady niesegregowane (zmieszane) oraz worków na odpady zbierane w sposób selektywny zgodnie z Regulaminem utrzymania czystości i porządku na terenie gminy Wielowieś.

Nowe przepisy nie dopuszczają braku prowadzenia selektywnej zbiórki odpadów w zamian za podwyższoną opłatę. Dzielenie odpadów na frakcje dotyczy wszystkich mieszkańców, a za nieprzestrzeganie prawa przewidziano opłaty sankcyjne, które będą wynosić trzykrotność opłaty podstawowej.

3. Sposób wyliczenia stawki opłaty

W wyniku przeprowadzonego postępowania przetargowego na „Odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych” na okres jednego roku zostały złożone dwie oferty tj. firmy Remondis Tarnowskie Góry Sp. z o.o. na kwotę 1 768 192,69 zł oraz firmy Wywóz Nieczystości oraz Przewóz Ładunków Wiesław Strach na kwotę 2 037 523,46 zł. Wybrana została korzystniejsza oferta firmy REMONDIS, jednakże kwota zaoferowana przez firmę znacznie przewyższyła koszty jakie gmina poniosła w związku z odbiorem odpadów w poprzednim roku.

Realizując odbiór i zagospodarowanie odpadów gmina musi stosować przepisy prawa – według założenia obowiązującej ustawy gmina nie powinna na odbiorze odpadów zarabiać, ale nie powinna też do niego dokładać. Wpływy z opłat powinny pokryć koszty związane z funkcjonowaniem systemu.  Ustalając stawkę opłat za odbiór odpadów wzięto pod uwagę liczbę mieszkańców, którzy złożyli „deklarację śmieciową” (4835 osób) oraz wszystkie koszty gospodarowania odpadami komunalnymi jakie gmina musi ponieść, z których 95% stanowią koszty odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych. Dzieląc sumę wszystkich kosztów odbioru i zagospodarowania odpadów przez 4835 mieszkańców stawka opłaty wynosi 32,33 zł od osoby. Jak można zauważyć ustalona stawka opłaty na poziomie 28,00 zł miesięcznie nie pokrywa nawet kwoty zaoferowanej przez firmę odbierającą odpady.

4. Stawki opłat za odpady w sąsiednich gminach

W większości gmin w Polsce w ostatnim czasie następuje znaczny wzrost opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi średnio o 50-60%. Wzrost ten wynika ze wzrostu cen, które zaoferowały w nowych przetargach przedsiębiorstwa świadczące usługi w zakresie odbioru i zagospodarowania odpadów. W nielicznych gminach obowiązują co prawda jeszcze nieco niższe stawki opłat, które zostały określone w poprzednich i jeszcze obowiązujących przetargach, wszystko wskazuje jednak na to, że stawki te, po rozstrzygnięciu nowych przetargów, będą zdecydowanie wyższe.

Dla przykładu podaję stawki opłat od mieszkańca w sąsiednich gminach: Toszek (od czerwca 2021r.) - 34,00 zł; Pyskowice – 34,80 zł; Krupski Młyn – 30,00 zł; Zawadzkie – 31,00 zł; Rudziniec – 25,00 zł; Sośnicowice – 36,00 zł; Gierałtowice – 36,30 zł.

Jeżeli przez najbliższy rok będziemy wytwarzać tyle samo odpadów co w roku 2020 to stawka opłaty powinna wynosić 32,33 zł od osoby. Kwotę 4,33 zł (32,33 zł - 28,00 zł) za każdego mieszkańca będziemy dopłacać do końca 2021 roku z budżetu gminy. Jeżeli ilość odpadów nadal będzie rosła lub nie będziemy lepiej segregować, musimy się wówczas liczyć z kolejną podwyżką opłaty.

5. Przyczyny wzrostu stawek za odbiór i zagospodarowanie odpadów

Na wzrost ceny za odbiór i zagospodarowanie odpadów ma wpływ wiele czynników, niezależnych od mieszkańców i samorządu, jak m.in.:

• rosnące koszty pracy, energii elektrycznej, paliw,
• wysokie wymogi techniczne dla pojazdów do transportu odpadów (niskoemisyjność, system GPS),
• wzrost kosztów składowania odpadów,
• trudności ze zbytem surowców wtórnych,
• brak konkurencyjności wśród firm odbierających i zagospodarowujących odpady komunalne,
• ustawowa częstotliwość odbioru poszczególnych frakcji odpadów (obowiązek odbioru zmieszanych odpadów komunalnych oraz bioodpadów w okresie od kwietnia do października raz na tydzień z budynków wielolokalowych oraz raz na dwa tygodnie z nieruchomości jednorodzinnych),
• unijne regulacje dotyczące uzyskania rosnących corocznie wymaganych poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych.

Ale jest także składnik ceny odbioru odpadów, zależny od mieszkańców tj. ilość produkowanych przez nas śmieci oraz prawidłowa ich segregacja. Niestety co roku rośnie w naszej gminie ilość wytwarzanych odpadów średnio o około 20%. Przykładowo w 2019 roku wytworzyliśmy o 257 ton odpadów więcej niż w 2018 roku, a w 2020 roku o blisko 383 tony więcej niż w roku poprzednim.

6. Co możemy zrobić, żeby płacić mniej?

Na obniżki cen za odpady co prawda na dzień dzisiejszy nie możemy liczyć. Potrzebne są przede wszystkim zmiany na szczeblu rządowym. W Polsce producenci opakowań praktycznie nie ponoszą odpowiedzialności finansowej za wprowadzanie na rynek tworzyw sztucznych. Stawki są skandalicznie niskie, a cały koszt późniejszego zajmowania się odpadami spada na gminy i ich mieszkańców. Przeniesienie części kosztów na wytwórców opakowań może stać się realnym narzędziem hamującym wzrost opłat ponoszonych przez mieszkańców. Gdybyśmy – wzorem innych krajów UE – wprowadzili rozszerzoną odpowiedzialność producentów, system kaucji opakowań zwrotnych, to za śmieci płacilibyśmy znacznie mniej.

Aby zahamować drastyczne podwyżki opłat za wywóz śmieci My jako mieszkańcy powinniśmy wytrwale dążyć do zmniejszenia ilości wytwarzanych przez siebie śmieci oraz dbać o prawidłową ich segregację. Zmniejszenie ilości odpadów może znacząco zmniejszyć kwoty ofert składanych w przetargach na odbiór i zagospodarowanie odpadów. Przepisy prawa nakazują bowiem gminom rozliczanie się za tę usługę od ilości odbieranych śmieci (dotychczas usługa była rozliczana ryczałtowo). Z roku na rok zauważamy jednak trend wzrostowy w ilości wytwarzanych odpadów. Przykładowo w 2016 roku na jednego mieszkańca naszej gminy przypadało 303 kg odpadów, w 2019 roku już 394 kg, a w 2020 roku 473 kg „wyprodukowanych” odpadów (w sumie w roku  2020 wytworzyliśmy 2284,80 tony odpadów). Ten gwałtowny wzrost ilości odpadów przekłada się także na wysokość opłaty.  Konieczna jest więc zmiana naszych przyzwyczajeń i nawyków, czego efektem będzie mniejsza ilość wytworzonych śmieci w naszych gospodarstwach domowych. Robiąc zakupy, możemy wykorzystywać np. torby wielokrotnego użytku, wybierać artykuły bez zbędnych opakowań, kupować tylko to, co naprawdę potrzebujemy. Wiele produktów można wykorzystywać ponownie poprzez ich naprawę lub oddać komuś, kto ich potrzebuje. Mieszkamy na terenach wiejskich, mamy więc możliwości założenia własnych przydomowych kompostowników. Kompostowanie jest najbardziej przyjaznym w przyrodzie sposobem na zmniejszenie ilości odpadów. Resztki z ogrodu czy kuchni mogą stać się ponownie użyteczne, jeśli zostaną poddane odpowiedniemu procesowi rozkładu.

Powstające odpady segreguj. To bardzo ważne. Korzyści jakie płyną z segregacji odpadów, to przede wszystkim zmniejszenie ilości odpadów, jakie trafiają na składowisko, ograniczenie eksploatacji zasobów naturalnych poprzez wykorzystanie w produkcji surowców wtórnych oraz oszczędności finansowe segregującego odpady.

Zgodnie z zasadą „zanieczyszczający płaci” wspólnie musimy zadbać o to, by solidarnie płacić za wytworzone przez siebie odpady, nie podrzuć śmieci lub unikać składania deklaracji. Nie możemy pozwolić na oddawanie odpadów powstających z prowadzonej działalności gospodarczej czy działalności rolniczej w ramach systemu gminnego gospodarowania odpadami komunalnymi. Takie podmioty powinny mieć podpisane indywidualne umowy na odbiór odpadów powstających w wyniku prowadzenia tejże działalności. Ta sama zasada dotyczy również właścicieli nieruchomości, którzy prowadzą prace rozbiórkowe na nieruchomości, prowadzą duży remont domu czy pomieszczeń gospodarczych np. remontują większość tych pomieszczeń, wymieniają okna, remontują dach. W takiej sytuacji należy zamówić kontener na odpady i rozliczyć się bezpośrednio z przedsiębiorcą, który odbierze odpady.

Należy pamiętać, że im więcej śmieci „wyprodukujemy”, tym więcej musimy zapłacić za ich odbiór i zagospodarowanie. I dodatkowo – im więcej nieprawidłowości w segregowaniu, tym wyższe koszty.

W interesie nas wszystkich jest odpowiednie podejście każdego mieszkańca do problemu odpadów.

 

Z wyrazami szacunku
Ginter Skowronek
wójt gminy Wielowieś